Çernobil büyük dramlara sebep olmuÅŸ bir faciadır. Patlama anında (resmi rakamlara göre) yaklaşık 8000 kiÅŸinin öldüğü söylenmektedir. ( New York Academy of Sciences’da yayınlanan Rus yazarlar Alexey V. Yablokov, Vassily B. Nesterenko, ve Alexey V. Nesterenko tarafından yazılan bir esere göre (Chernobyl: Consequences of the Catastrophe for People and the Environment ) 2004’e kadar uzanan ölümlerin bir milyona çıktığı açıklanmıştır.) Ancak resmi olmayan kuruluÅŸlar bu sayının çok çok daha fazla olduÄŸunu dile getirmektedirler. Ayrıca patlamadan sonra (pek de “açıklanamayan” sebeplerden dolayı) iki yıl içinde binlerce insan daha olmuÅŸtur. Ancak bu ölümlerin kaçının facia ile doÄŸrudan baÄŸlantılı olduÄŸu araÅŸtırılamamıştır. Tabii bu ölümler dışında meydana gelen hasarın veya çevre tahribatının boyutlarının belirlenmesi ise ayrı bir hikâye. Ama bence en büyük dram patlama sonrası enkaz kaldırma çalışmaları sırasında yaÅŸanmıştır. Patlamanın ardından radyoaktif enkaz yaklaşık 1.5 km çapında bir alana yayılmış. Alınan karar ise bu enkazı tesis içinde toplamak ve bütün bir tesisi özel bir beton ile tamamen örtmek. Ayrıca radyoaktif çekirdeÄŸin altında da büyük bir beton yatak oluÅŸturulmasına karar verilmiÅŸ. Evet, ama radyoaktif enkaz nasıl taşınacak? ÇekirdeÄŸin altına beton nasıl dökülecek? Gerekli ekipman ve zaman yok? Ve bütün isin 15 gün içinde tamamlanılması düşünülüyor. Enkazı tesis içine taşımak ve de radyoaktif çekirdeÄŸin altını beton ile kapatmak için itfaiyecilerle birlikte askerlerin kullanılmasına karar verilmiÅŸ ve 1500 kadar asker kullanılmış. Basit bir gaz maskesi, eldiven ve çizme dışında bir koruma ekipmanı kullanmayan asker ve de siviller bölgede çalışmaya baÅŸlamışlar. Bir askerin (veya sivilin) günde en fazla 3 dakika çalışmasına izin veriliyormuÅŸ. ama bu sure içinde alınan radyasyon miktarı bile omur boyu alınabilecek radyasyon esiÄŸinin üzerindeymiÅŸ ve adamlar orada 15 gün boyunca çalışmışlar. Evet, çalışmalar planlandığı gibi 15 gün içinde bitirilmiÅŸ. Bütün radyoaktif moloz tesis içine taksinmiÅŸ ve tesis beton bir zırh ile tamamen kapatılmış. Ayrıca radyoaktif çekirdeÄŸinin altı da (acılan tüneller sayesinde) beton ile doldurulmuÅŸ. Peki, bu radyoaktif enkaz kaldırma isinde çalışan askerlere (ve de sivillere) ne olmuÅŸ? Bu temizlik çalışmalarına katılan askerlerin büyük bir kısmı ise -ki hepsi 20’li yaslarda saÄŸlıklı insanlar- bir yıl içinde ölmüşler. (bu sayı (asker sivil) Kimi kaynaklara göre 4000 civarında.) gerçekten büyük bir dram. Bile bile ölüme gitmiÅŸler. Ama birilerinin de bu isi yapması gerekiyordu. Evet, sanıyorum savaÅŸarak ölmeseler bile, gene de ülkelerindeki insanları korumak adına ölüme gitmiÅŸler.
Fotoğraflarla Çernobil Faciası